Đẩy nhanh phân loại, số hóa, khai thác hồ sơ, tài liệu số từ cấp độ Mật trở lên

Chiều 9/4, tại Hà Nội, đã diễn ra cuộc họp của lãnh đạo Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo) để trao đổi về chuyên đề phân loại, số hoá, khai thác hồ sơ, tài liệu số từ cấp độ Mật trở lên.

Các đồng chí chủ trì cuộc họp.

Dự và chủ trì cuộc họp có các đồng chí: Nguyễn Duy Ngọc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo ; Phạm Gia Túc, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Ủy viên thường trực Ban Chỉ đạo.

Tại cuộc họp, đồng chí Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, Tổ phó Thường trực Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã báo cáo về phân loại, chỉnh lý, số hoá tài liệu có cấp độ từ mật trở lên và một số vấn đề về sàn giao dịch khoa học, công nghệ. 

Đồng chí Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, Tổ phó Thường trực Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát biểu tại cuộc họp.

Theo báo cáo Ban Chỉ đạo, hiện nay, các quy định về phân loại tài liệu điện tử và giá trị pháp lý của bản số hóa cần tiếp tục được hoàn thiện, nhất là tài liệu có các cấp độ từ mật trở lên. Về đảm bảo hạ tầng số, trang thiết bị: Hệ thống mạng thông tin diện rộng của Đảng đã kết nối thông suốt đến cấp huyện, bảo đảm gửi nhận văn bản có cấp độ mật. Kết nối đến cấp xã dự kiến hoàn thành trước ngày 01/5/2025, sẵn sàng gửi nhận văn bản đến cấp tối mật. Bên cạnh đó, Ban Cơ yếu Chính phủ đang nghiên cứu giải pháp bảo mật tối ưu cho triển khai. Tuy nhiên, trang thiết bị phục vụ số hóa còn chưa đồng đều giữa các địa phương. Một số đơn vị có hạn chế về hạ tầng kỹ thuật, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả triển khai.

Về giải pháp phần mềm số hoá hồ sơ tài liệu, các giải pháp của các phần mềm phục vụ công việc của 1 cơ quan, chưa có giải pháp tổng thể chia sẻ, lưu trữ tài liệu, thông tin điện tử, nộp vào kho lưu trữ lịch sử của Trung ương và các tỉnh ủy, thành ủy. Về an ninh mạng và bảo mật đường truyền, tài liệu số hoá, Ban Cơ yếu Chính phủ đã triển khai một số giải pháp ký số tài liệu số hóa và ký số tài liệu phục vụ lưu trữ lâu dài, lưu trữ lịch sử; đã trang bị các USB chuyên dùng bảo mật; Sẵn sàng triển khai mạng mật (tối mật và mật) chạy đến cấp xã (mật), cấp tỉnh, Trung ương (tối mật) trên mạng Truyền số liệu của cơ quan Đảng; Đang phối hợp triển khai theo tiến độ đề ra đối với Hệ điều hành tác nghiệp sử dụng máy tính bảng để gửi nhận dữ liệu mật (cấp độ tối mật) trên mạng diện rộng của Đảng; Về triển khai Phần mềm phục vụ Hội nghị Trung ương, bảo mật dữ liệu cho các tài liệu cấp độ mật, sau Hội nghị Trung ương 11 sẽ bảo đảm cấp độ tối mật; Đang phối hợp với Văn phòng Trung ương (VPTW) triển khai thử nghiệm phần mềm trao đổi thông tin an toàn (Trios) để gửi nhận dữ liệu mật trên Internet; trong tháng 5 đến tháng 6/2025 sẽ triển khai thí điểm hệ thống tại VPTW và sau đó triển khai toàn quốc cho các cơ quan Đảng. Tuy nhiên, hiện chưa có giải pháp lưu trữ tài liệu mật trên các thiết bị phần cứng dung lượng lớn (>1TB).

Về nguồn lực cho việc số hoá còn hạn chế tại địa phương (cấp huyện, xã) còn thiếu đội ngũ cán bộ có chuyên môn sâu về văn thư - lưu trữ và công nghệ thông tin để thực hiện chỉnh lý, phân loại hồ sơ tài liệu mật, công tác số hóa, quét văn bản; Tài liệu của các đơn vị hành chính cấp huyện thường có số lượng lớn, đa dạng về loại hình và nội dung, đòi hỏi nhiều thời gian và nhân lực cho công tác phân loại và chỉnh lý; Nhiều tài liệu có thể đang ở tình trạng lộn xộn, hư hỏng, thiếu thông tin, gây khó khăn cho việc xác định giá trị và chỉnh lý. Một số tài liệu chưa được phân loại, chỉnh lý nên chưa đủ điều kiện để số hóa; Chi phí cho việc thu thập, vận chuyển, phân loại, chỉnh lý, số hóa và xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu số có thể là rất lớn; Hồ sơ, tài liệu trong các cơ quan đảng có khối lượng lớn, thường ở dạng văn bản (quyết định, công văn, giấy mời, chỉ thị,…); có thời gian lưu trữ dài.

Quang cảnh cuộc họp.

Với những hạn chế nêu trên, báo cáo đã nêu lên nhiều đề xuất, kiến nghị trong đó: Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Nội vụ ban hành Quy định về lập hồ sơ điện tử và nộp lưu vào lưu trữ. Hoàn thành trong tháng 4/2025; Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng và các cơ quan liên quan hướng dẫn phân loại tài liệu mật. Hoàn thành trong tháng 4/2025; Bộ Tài chính ban hành quy định định mức chi cho việc số hóa hồ sơ, tài liệu phù hợp với tình hình thực tế. Hoàn thành trong tháng 4/2025.

Về hoàn thiện thể chế, quy định, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai kết nối đường truyền mạng thông suốt từ Trung ương đến cấp xã. Hoàn thành trước 1/5/2025. Bộ Tài chính ban hành quy định về tiêu chuẩn, định mức máy móc thiết bị phù hợp với tình hiện hiện nay. Hoàn thành trong tháng 4/2025. Các tỉnh ủy, thành ủy rà soát, nâng cấp thiết bị (máy chủ, hệ thống lưu trữ) để quản lý tập trung và bảo quản an toàn dữ liệu số hóa; bổ sung, đảm bảo trang bị đủ các thiết bị đầu cuối phục vụ công tác số hóa hồ sơ, tài liệu. Hoàn thành trong tháng 4/2025.

Tại cuộc họp, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã báo cáo về Sàn giao dịch công nghệ. Theo đó, sáng 9/4, Bộ Khoa học và Công nghệ chính thức khai trương Cổng thông tin điện tử sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại địa chỉ https://nq57.mst.gov.vn. Cổng thông tin điện tử sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Cổng thông tin) được xây dựng nhằm mục tiêu tạo ra một nền tảng công khai, minh bạch, hiệu quả, giúp tiếp nhận, tổng hợp và công bố các sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Đây không chỉ là nền tảng công bố sản phẩm, mà còn là công cụ thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng và khuyến khích đổi mới sáng tạo trong ứng dụng công nghệ.

Đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phát biểu tại cuộc họp.

Đến thời điểm hiện tại, đã có 71 sản phẩm và giải pháp công nghệ số xuất sắc, được vinh danh tại Giải thưởng sản phẩm công nghệ số "Make in Vietnam" năm 2024 được công bố trên Cổng thông tin điện tử sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Sau chỉ 24 giờ kể từ khi khai trương, Cổng đã nhận được 80 sản phẩm, giải pháp đề xuất đăng ký. Sau khi xác nhận tính hợp lệ, 40 sản phẩm, giải pháp đã được tiếp nhận và đưa vào quy trình xử lý, thể hiện sự quan tâm lớn từ cộng đồng doanh nghiệp và tổ chức đối với sáng kiến công nghệ, đổi mới sáng tạo. 

Tuy nhiên, một số vấn đề đặt ra đối với Sàn giao dịch khoa học công nghệ như: Về hạ tầng và công nghệ thiếu chuẩn hóa dữ liệu khoa học công nghệ (KHCN); Chi phí đầu tư và duy trì nền tảng cao: Hệ thống tích hợp AI, blockchain, cơ sở dữ liệu lớn… đòi hỏi đầu tư công nghệ mạnh, không chỉ giai đoạn đầu mà cả vận hành, bảo trì lâu dài;  Rủi ro bảo mật và gian lận: Đăng thông tin sai lệch, mạo danh, trùng lặp công nghệ, lộ dữ liệu người dùng, gian lận trong đấu giá/chuyển giao... Chính vì vậy, Bộ Khoa học và Công nghệ cần nghiên cứu để hoàn thiện khung pháp lý giải quyết đồng bộ những vấn đề đặt ra đối với sàn giao dịch KHCN trong dự án luật KHCN, đổi mới sáng tạo.

Tại cuộc họp, các thành viên Ban Chỉ đạo, các đại biểu đã thảo luận, đóng góp ý kiến và đưa ra những đề xuất nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đang gặp phải, từ đó xác định phương pháp thực hiện; lộ trình, tiến độ hoàn thành các nhiệm vụ đảm bảo đúng thời gian quy định.
 

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương phát biểu chỉ đạo.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo lưu ý: Các vấn đề liên quan đến ngân sách, tài chính đề nghị Bộ Tài chính phải có hướng dẫn cụ thể. Những vấn đề liên quan đến hướng dẫn của Văn phòng Trung ương về thực hiện Nghị quyết 57 và Quyết định 204 giao Cục Chuyển đổi số, Cơ yếu chịu trách nhiệm báo cáo. Đối với hai địa phương là Hà Nội và Đà Nẵng đang chạy thử việc số hoá dữ liệu, cần tiếp tục thực hiện và nhanh chóng giải quyết các vướng mắc.

Với việc phân độ mật và chạy thuận tiện VNeID, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo báo cáo trước ngày 15/4 có đề xuất cụ thể, xin ý kiến của đối tượng sử dụng. Về giải pháp thực hiện đường truyền an ninh an toàn, đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm. Đối với hướng dẫn của Chính phủ về thực hiện Nghị quyết 193 và Sàn sáng kiến, Bộ Khoa học và Công nghệ báo cáo tổng hợp hoạt động báo cáo cơ quan thường trực và Trưởng Ban Chỉ đạo. 

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc đề nghị các đơn vị nêu cao tinh thần trách nhiệm; tăng cường công tác phối hợp, trao đổi thông tin trong quá trình tổng hợp số liệu, xây dựng, hoàn thiện các nội dung tham mưu, báo cáo Ban Chỉ đạo. Đặc biệt, đề nghị các cơ quan liên quan nhanh chóng hoàn thiện, phối hợp với việc phân loại số hóa văn bản pháp luật để hướng dẫn các cơ quan thực hiện cho đúng và kịp tiến độ đề ra, không để chậm trễ./.