20 NĂM TỈNH BÌNH PHƯỚC ĐƯỢC TÁI LẬP (01/01/1997 - 01/01/2017): Văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ

Thông tin liên lạc cho Nhân dân và nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh được đảm bảo tốt
Công nghệ thông tin và bưu chính viễn thông những ngày đầu mới tái lập gần như không có gì, hạ tầng cơ sở đơn giản, thô sơ, số thuê bao điện thoại cố định hết sức khiêm tốn. Công nghệ thông tin chậm cập nhật, trình độ người sử dụng còn non yếu, chủ yếu phục vụ cho việc đánh máy văn bản hành chính.Tính đến cuối năm 2016, trên địa bàn tỉnh có 7 doanh nghiệp có hạ tầng viễn thông và cung cấp các dịch vụ viễn thông. Cả tỉnh có trên 1,1 triệu thuê bao điện thoại, đạt tỷ lệ hơn 119 thuê bao/100 dân; hơn 1.200 trạm phát sóng di động toàn tỉnh. 100% xã, phường, thị trấn có dịch vụ điện thoại cố định và đường truyền cáp quang. Internet bằng công nghệ 3G đã phủ sóng hầu hết các địa phương trong tỉnh.
Mạng bưu chính của tỉnh phát triển rộng khắp, đa dịch vụ. Hiện tỉnh có 87 bưu cục và điểm bưu điện văn hóa xã phục vụ bưu chính, trong đó có 2 bưu cục cấp I, 5 bưu cục cấp II, 20 bưu cục cấp III và 60 bưu điện văn hóa xã.
Hệ thống Cổng thông tin điện tử của tỉnh và trang thông tin điện tử các sở, ngành và UBND huyện, thị xã được quan tâm đầu tư đã từng bước minh bạch hóa hoạt động hành chính. Đến cuối năm 2016, 100% sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã có mạng nội bộ và kết nối internet băng thông rộng. Mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã được triển khai tại 310 điểm. Hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến đã triển khai ở 14 điểm cầu, đảm bảo tất cả các cuộc họp của UBND tỉnh với UBND các huyện, thị xã thực hiện trên môi trường Internet khi có yêu cầu.
Toàn tỉnh có khoảng 297.000 thuê bao internet, nhiều loại hình dịch vụ mới được cung cấp với chất lượng tốt, giá cước linh hoạt. Theo đó đưa viễn thông, internet từ dịch vụ cao cấp, xa xỉ trở thành bình dân, phổ biến, không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, mà còn tạo ra môi trường học tập, lao động vô cùng tiện ích cho mọi người.
Giáo dục - Đào tạo phát triển mạnh mẽ, trình độ dân trí được nâng cao
 Những ngày mới tái lập tỉnh, Bình Phước được coi là “vùng trũng” về giáo dục - đào tạo. Cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục vừa thiếu vừa yếu. Năm 1997, số người trong độ tuổi 15-35 mù chữ chiếm hơn 7%, trẻ em dưới 14 tuổi tốt nghiệp tiểu học chỉ đạt hơn 73%. Toàn tỉnh có 159 trường học các cấp với tổng số hơn 141.000 học sinh. Thiếu hàng ngàn giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục; thiếu hàng trăm phòng học; chưa có trường sư phạm và trung tâm dạy nghề.
Từ chỗ thiếu trường lớp, học sinh phải học ca ba; đến nay mạng lưới trường, lớp được quy hoạch và phát triển tập trung, kể cả các điểm lẻ, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, đáp ứng nhu cầu phát triển giáo dục trên địa bàn tỉnh. Tỉnh có 3 trường cao đẳng và nhiều cơ sở, trung tâm đào tạo nghề. Đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục liên tục được bổ sung số lượng, quan tâm chuẩn hóa về chất lượng.Chất lượng giáo dục - đào tạo của tỉnh được nâng lên rõ rệt. Năm 1998, tỉnh được công nhận xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học; đến năm 2009 được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Đến cuối năm 2016, tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia đạt gần 23%. Số học sinh trúng tuyển vào các trường cao đẳng, đại học ngày càng nhiều, trong đó có nhiều em là người đồng bào dân tộc thiểu số. Nổi bật là trường THPT chuyên Quang Trung, lá cờ đầu của ngành giáo dục đào tạo tỉnh Bình Phước, có nhiều học sinh giỏi cấp quốc gia và là một trong những trường được xếp vào tốp đầu các trường THPT trong cả nước có tỷ lệ học sinh đậu đại học cao.
Áp dụng có hiệu quả các nghiên cứu khoa học và công nghệ vào đời sống, sản xuất của Nhân dân
Những ngày đầu tái lập tỉnh, Bình Phước thiếu nguồn nhân lực chuyên môn cao. Lúc đó, ngành khoa học - công nghệ của tỉnh chỉ tập trung nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất và đời sống, từng bước xây dựng mạng lưới khoa học - công nghệ.
Đến nay, nhiều đề tài nghiên cứu, mô hình sản xuất mới được ứng dụng thành công đã góp phần quan trọng chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển. 20 năm qua, đã có 151 đề tài, dự án cấp tỉnh được triển khai nghiên cứu, trong đó có trên 70% đề tài, dự án được ứng dụng vào thực tiễn; hơn 134 đề tài đã được nghiệm thu, tập trung phục vụ sản xuất, đời sống, phát triển nông nghiệp, nông thôn. Hai năm 2014-2015, kinh phí dành cho công tác nghiên cứu, phát triển khoa học - công nghệ của tỉnh đạt gần 8 tỷ đồng.Việc ứng dụng, chuyển giao thành tựu khoa học - kỹ thuật vào sản xuất đã góp phần tăng năng suất các loại cây trồng thế mạnh của tỉnh, giúp nông dân thay đổi tập quán sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống của nông dân. Các đề tài nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực vệ sinh, an toàn thực phẩm; tài nguyên và môi trường; công nghiệp; y học; khoa học xã hội và nhân văn được ứng dụng hiệu quả trong thực tế.
Y tế có nhiều tiến bộ, từng bước hướng đến mục tiêu vì Nhân dân phục vụ Ngày mới tái lập, ngành y tế Bình Phước gặp rất nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất xuống cấp; đội ngũ cán bộ thiếu, chưa đạt chuẩn về trình độ. Trang thiết bị lạc hậu trong khi đó nhu cầu khám - chữa bệnh của Nhân dân ngày càng tăng, nhiều bệnh dịch mới, lạ, nguy hiểm phát sinh.
Năm 1997, tổng số cán bộ, nhân viên toàn ngành y tế tỉnh là 997 người, có 2,2 bác sĩ/vạn dân, 11 giường bệnh/vạn dân, tỷ lệ trạm y tế cấp xã có bác sĩ đạt 12,5%, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng trên 38%. Tuyến tỉnh chưa có bệnh viện đa khoa; tuyến huyện có 5 trung tâm y tế huyện, 5 bệnh viện với 380 giường bệnh, 2 phòng khám đa khoa khu vực (Thanh Hòa, Chơn Thành). Đến năm 1999, Bệnh viện Đa khoa tỉnh được thành lập, trên cơ sở chia tách Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Phú, đội ngũ y, bác sĩ ban đầu là 20 người với 200 giường bệnh.Đến nay, toàn tỉnh có 2 bệnh viện tuyến tỉnh (Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Y học cổ truyền dân tộc), 11 Bệnh viện Đa khoa huyện, thị xã với tổng số giường bệnh gần 2.500 giường, gấp 6,5 lần so với năm 1997; 1 Bệnh viện tư nhân Thánh Tâm, 1 Bệnh viện quân - dân y Binh đoàn 16 và hơn 420 phòng khám công lập và tư nhân.
Đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế không ngừng lớn mạnh với trên 3.300 người, có 7,2 bác sĩ/vạn dân, 26,5 giường bệnh/vạn dân, công suất sử dụng giường bệnh trung bình đạt 90%. Tỷ lệ trạm y tế cấp xã có bác sĩ đạt 85%. 100% xã, phường, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy sinh dưỡng còn 14%, giảm 3 lần so với năm đầu tái lập tỉnh.
Bình Phước đã cơ bản khống chế, dập được những bệnh dịch nguy hiểm, những bệnh đặc thù của địa phương như sốt rét, bướu cổ, bạch hầu; loại trừ được bệnh đậu mùa, thanh toán bại liệt. Các bệnh dịch truyền nhiễm như uốn ván, ho gà, sởi, tỷ lệ tử vong mẹ, tử vong trẻ sơ sinh đều giảm.
Đời sống văn hóa tinh thần phát triển tương ứng với sự cải thiện đời sống vật chất của Nhân dân
 Kinh tế phát triển kéo theo mọi mặt của đời sống xã hội có bước chuyển biến rõ nét, tương đối toàn diện. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” phát triển rộng và ngày càng đi vào chiều sâu. Toàn tỉnh có trên 92% số hộ gia đình được công nhận gia đình văn hóa, hơn 60% khu dân cư được công nhận văn hóa. Các hoạt động văn hóa ở cơ sở được khơi dậy, nhiều câu lạc bộ văn nghệ, thể dục - thể thao được hình thành. Những lễ hội, nhất là các lễ hội truyền thống của đồng bào Stiêng, Khơme, Mơnông... được phục dựng. Các di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh và quốc gia được trùng tu, xây dựng và phát huy tác dụng giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. 100% thôn (ấp) đồng bào dân tộc thiểu số có nhà văn hóa cộng đồng; đặc biệt, tỉnh đã khánh thành giai đoạn 1 Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Stiêng Sóc Bom Bo.Các sản phẩm văn hóa, văn học nghệ thuật phục vụ nhu cầu, thị hiếu phong phú, đa dạng hơn. Sau khi tái lập tỉnh, Bình Phước chỉ có 2 cơ quan báo chí (Báo Bình Phước và Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Phước), đến nay đã có 4 cơ quan báo chí, có đủ 4 loại hình báo in, báo hình, báo nói, báo điện tử, với nhiều chuyên mục, chương trình sinh động, bổ ích, thỏa mãn ngày càng cao nhu cầu thông tin, giải trí của Nhân dân.
Người có công với đất nước và các nhóm yếu thế được quan tâm, tạo điều kiện vươn lên có cuộc sống ngày càng ấm no, hạnh phúc
Chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước đối với người có công luôn được các cấp, các ngành ở Bình Phước quan tâm tập trung chỉ đạo, giải quyết tốt theo quy định. 20 năm qua, tỉnh đã xây dựng, tu sửa nghĩa trang liệt sĩ, mộ liệt sĩ với tổng kinh phí trên 44 tỷ đồng từ ngân sách trung ương. Tổ chức đón nhận, truy điệu và an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh 2.500 hài cốt liệt sĩ từ Campuchia và các địa phương.
Toàn tỉnh hiện đang quản lý 25.000 hồ sơ người có công, trong đó có 6.400 người có công đang hưởng trợ cấp hàng tháng. 20 năm qua, toàn tỉnh đã có gần 16.000 lượt người có công được đi điều dưỡng. 100% người có công được mua thẻ bảo hiểm y tế. Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” có được sự hưởng ứng và đóng góp tích cực của toàn xã hội. Toàn tỉnh đã vận động xây dựng, sửa chữa trên 2.200 căn nhà tình nghĩa, trị giá 43 tỷ đồng; tặng 911 sổ tiết kiệm tình nghĩa, trị giá 671 triệu đồng; nhận phụng dưỡng 116 đối tượng người có công, trong đó có 34 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
Với những việc làm thiết thực và hiệu quả, đời sống vật chất, tinh thần của người có công trên địa bàn tỉnh ngày càng được nâng cao. Bản thân các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công cũng phát huy nội lực, phấn đấu vươn lên và tiếp tục cống hiến cho địa phương. Đã xuất hiện rất nhiều tấm gương thương, bệnh binh tiêu biểu, thực hiện tốt lời Bác Hồ dạy “Thương binh tàn nhưng không phế”.
Năm đầu mới tái lập, toàn tỉnh còn gần 18% hộ đói nghèo, đến năm 2000 đã cơ bản xóa được hộ đói. Các chương trình, chính sách về giảm nghèo bền vững và hỗ trợ hộ cận nghèo được triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời, đạt hiệu quả, bình quân mỗi năm giảm được 1,3% hộ nghèo. Hầu hết các hộ đều sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, vươn lên phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững. Đến cuối 2016, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống ước còn khoảng 5,6% theo chuẩn mới.
Nhiều sự kiện, ngày lễ kỷ niệm lớn được tổ chức thành công
Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo tổ chức thành công các kỳ Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa VI, VII, VIII, IX và X với quyết tâm phát huy truyền thống cách mạng, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân; xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; giữ vững ổn định chính trị - xã hội và chủ quyền an ninh biên giới; khai thác và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, xây dựng tỉnh Bình Phước phát triển nhanh và vững chắc.
Đảng bộ tỉnh lãnh đạo tổ chức các kỳ bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đúng luật, an toàn, tiết kiệm, thật sự là ngày hội của toàn dân. Qua đó đã bầu ra được những người tiêu biểu, có đức, có tài tham gia vào Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, xây dựng, củng cố và hoàn thiện bộ máy nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.
Năm 2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Phước đã họp thống nhất chọn ngày 23/3/1975 (ngày giải phóng quận An Lộc - Trung tâm hành chính của tỉnh Bình Long cũ) làm Ngày giải phóng tỉnh Bình Phước, trên cơ sở lấy ý kiến của các nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học, các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh. Ngày 23/3/2016, tại khu Căn cứ Tà Thiết, tỉnh Bình Phước đã tổ chức lễ kỷ niệm 41 năm ngày giải phóng (23/3/1975 - 23/3/2016) và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Căn cứ Bộ chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam...Các ngày lễ kỷ niệm, các sự kiện chính trị quan trọng khác của tỉnh, của đất nước, dù điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, nhưng tỉnh đã tổ chức rất thành công, an toàn, tiết kiệm, có sức lan tỏa lớn, thu hút được sự quan tâm theo dõi của các tầng lớp Nhân dân trong và ngoài tỉnh.
Đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo được chăm lo tốt về đời sống vật chất và tinh thần
Bình Phước là tỉnh có vị trí tiếp giáp với Tây Nguyên, cũng là một trong những địa bàn mà các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”. Vì vậy, công tác triển khai thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào tôn giáo đã được lãnh đạo tỉnh đặc biệt quan tâm và thực hiện có hiệu quả.Đến nay, các huyện, thị đã cơ bản giải quyết tình trạng thiếu đất sản xuất, đất ở và vấn đề tranh chấp đất đai trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới. Tỉnh đặc biệt chú trọng công tác định canh, định cư, quy hoạch, sắp xếp, phân bổ một cách hợp lý dân cư, nguồn nhân lực theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững, gắn với đảm bảo quốc phòng - an ninh.
Các chính sách về tôn giáo, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo được bảo đảm. Toàn tỉnh hiện có 8 tôn giáo được Nhà nước công nhận, có hơn 232 nghìn tín đồ, chiếm gần 25% dân số toàn tỉnh; có gần 1.700 chức sắc, chức việc; gần 300 cơ sở tôn giáo. Các hoạt động tôn giáo cơ bản theo quy định của pháp luật, những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tôn giáo được phát huy, tôn trọng. Các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo được thực hiện tốt, đồng bào tôn giáo phấn khởi, đánh giá rất cao, nên tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc, thực hiện các quy định của Nhà nước về sinh hoạt tôn giáo, tin tưởng vào sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương.
Nhiều lao động trong tỉnh được đào tạo nghề và giải quyết việc làm
 Những năm đầu tái lập tỉnh, lao động trong tỉnh phần lớn chưa được đào tạo, nguồn việc làm thấp, lao động nhàn rỗi ở nông thôn rất đông, tỷ lệ thất nghiệp cao. 20 năm qua, hệ thống cơ sở dạy nghề được quan tâm đầu tư, phát triển, toàn tỉnh hiện có 28 cơ sở dạy nghề, đảm bảo đáp ứng nhu cầu học nghề của người lao động. Theo đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo từ khoảng 15% năm 1997, đã tăng lên gấp 3 lần vào cuối năm 2016.
Tỉnh đã thực hiện đồng bộ nhiều chính sách, giải pháp tạo việc làm, nâng thu nhập cho người lao động, nhất là đào tạo nghề, hỗ trợ tín dụng. 20 năm qua, tỉnh đã giải quyết việc làm cho khoảng 468.000 lao động, tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị giảm từ 4,4% xuống 3,2%, tỷ lệ sử dụng lao động ở nông thôn tăng từ 83% lên trên 90%.
Thể dục thể thao cho mọi người phát triển rộng khắp, đáp ứng cơ bản nhu cầu vui chơi, giải trí và rèn luyện sức khỏe cho Nhân dân
Sau ngày tái lập tỉnh, ngành thể dục thể thao của tỉnh gặp rất nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất để tập luyện và thi đấu có nhiều hạn chế, kể cả ở cấp tỉnh. Các hoạt động thể dục thể thao chủ yếu là tổ chức một số giải thi đấu phong trào và tham dự một số giải thể thao toàn quốc, chưa đạt được thành tích đáng kể.
Những năm 2006-2016 được xem là giai đoạn có tính đột phá chiến lược; các chủ trương, chính sách, đề án, kế hoạch phát triển thể dục thể thao được hoàn thiện. Trung tâm thể dục thể thao tỉnh được thành lập. Các vận động viên được đào tạo tập trung, chuyên nghiệp, có kế hoạch, định hướng phát triển rõ ràng, cụ thể. Đến nay, toàn tỉnh có 4 nhà thi đấu cấp huyện, trên 100 sân cỏ nhân tạo, 91 sân quần vợt, 50% số huyện, thị xã có bể bơi.
Thể dục thể thao quần chúng tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” gắn với phong trào xây dựng gia đình văn hóa, thôn, khối phố, cơ quan văn hóa. Số người tập luyện thể dục thể thao thường xuyên đạt 28%, số gia đình thể thao đạt 16%. 60% số xã, phường, thị trấn có các đội, nhóm thường xuyên tập luyện thể dục thể thao. Bình Phước hiện có 80 câu lạc bộ hoạt động đều đặn, tiêu biểu là các câu lạc bộ thể dục dưỡng sinh. Tổ chức tốt Hội khỏe Phù Đổng cho học sinh, có vận động viên tham gia thi đấu đạt thành tích tốt tại Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc. Tổ chức thường xuyên Hội thao Quốc phòng trong Quân đội và Hội thao “Khỏe vì an ninh Tổ quốc” trong lực lượng Công an nhân dân…Thể thao thành tích cao của tỉnh đạt nhiều kết quả tích cực. Tại Đại hội Thể dục thể thao toàn quốc lần thứ VII năm 2014, Bình Phước đạt những thành tích vượt bậc với 6 HCV, 11 HCB, 11 HCĐ, xếp thứ 24/65 tỉnh, thành, ngành tham dự. Bình Phước đang huấn luyện, đào tạo 17 môn thể thao thành tích cao trọng điểm với tổng số 781 vận động viên ở các tuyến. Đội Bóng đá tỉnh Bình Phước thăng hạng 3 năm liên tiếp từ hạng Ba lên hạng Nhất và duy trì thi đấu ở giải hạng Nhất từ năm 2015 đến nay. Hằng năm, các đội tuyển của tỉnh cung cấp từ 10-15 vận động viên các tuyến cho đội tuyển quốc gia.