Sau hơn 13 năm chung sức, đồng lòng, quyết tâm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), đến nay diện mạo của huyện biên giới Lộc Ninh đã có nhiều đổi thay khởi sắc. Đó là bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang, sạch đẹp, đời sống vật chất, tinh thần người dân từng bước được nâng cao. Đặc biệt, Lộc Ninh là huyện biên giới đầu tiên của tỉnh đang nỗ lực hoàn thành các tiêu chí, thủ tục để công nhận đạt chuẩn NTM.
Khởi sắc vùng biên
Chia sẻ về những điểm nhấn, nổi bật của huyện nhà sau 13 năm xây dựng NTM, Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Ninh Lê Thị Ánh Tuyết phấn khởi: Thành quả đầu tiên phải kể đến là kết cấu hạ tầng giao thông nông thôn được xây dựng đồng bộ, khang trang. Đến nay, huyện đã xây dựng gần 1.000km đường giao thông liên xã và đường bê tông xi măng theo cơ chế đặc thù. Trên cơ sở đó, các đoàn thể và nhân dân đã huy động sức mạnh tổng hợp, góp công, góp sức xây dựng các huyến đường sạch, xanh, sáng, đẹp, an toàn, tạo điều kiện cho con em học tập, người dân đi lại, thông thương hàng hoá, tào đà để phát triển kinh tế - xã hội.
Cùng với đó, huyện đã sửa chữa, xây dựng mới nhiều công trình thuỷ lợi quan trọng như Lộc Bình I, ấp Cần Dực, xã Lộc Thành, Cánh Đồng Thốt Nốt, xã Lộc Hưng… Bê tông hoá hơn 18km tuyến kênh mương thuỷ lợi. Từ đó, đã chủ động được nguồn nước, đảm bảo tốt nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp.
Đến nay, tỷ lệ sử dụng điện lưới quốc gia đạt 99,8%.15/15 xã có hội trường xã và 123 ấp có nhà văn hóa là nơi sinh hoạt, hội họp đáp ứng được nhu cầu vui chơi, giải trí cho nhân dân. Đặc biệt, huyện đang hướng tới phủ sóng wifi tại các nhà văn hoá tạo thuận lợi trong sinh hoạt, hội họp, thực hiện chuyển đổi số của nhân dân. Các trường học đã và đang từng bước hướng tới trường đạt chuẩn quốc gia, phấn đấu đến năm 2025 có 70% đạt chuẩn quốc gia; hầu hết các trạm y tế đạt chuẩn theo quy định.
Cơ sở vật chất của Trường tiểu học Lộc Thái B được đầu tư xây dựng khang trang đạt chuẩn cơ sở vật chất mức độ 2
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng lĩnh vực nông nghiệp; tăng nhanh tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ. Sản xuất nông nghiệp, ngành nghề nông thôn chuyển dịch mạnh theo hướng bền vững, sản xuất hàng hóa gắn với thị trường và tiêu thụ, tạo ra sản phẩm sạch, không hóa chất, nhiều sản phẩm đã đạt chuẩn Ocop. Địa bàn huyện có 32 sản phẩm đã được UBND tỉnh, UBND huyện công nhận đạt chuẩn Ocop từ 3 đến 4 sao, từ đó đã tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho lao động nông thôn. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân không ngừng cải thiện, thu nhập bình quân hiện đạt 66 triệu đồng/người/năm, tăng gấp 4 lần so với thời điểm năm 2010.
Trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp và nhận thức nhân dân trong xây dựng NTM được nâng lên rõ rệt. Hệ thống an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội từ thôn, ấp đến huyện được giữ vững và nâng cao. Đến nay, huyện Lộc Ninh đã có 15/15 xã cơ bản hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM, đạt 100%; trong đó, 14 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, đáp ứng theo đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ về bộ tiêu chí huyện NTM.
Nhiều khó khăn cần tháo gỡ
Dù đạt những kết quả tích cực, tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần khắc phục, tháo gỡ thời gian tới. Đó là Lộc Ninh đang gặp khó khăn rất lớn về tiêu chí quy hoạch, vì chưa xây dựng được quy hoạch vùng huyện, dẫn đến các đồ án NTM các xã chưa được phê duyệt nên quy hoạch vẫn là tiêu chí nợ. Hiện tiêu chí này đang tiến hành thực hiện, tuy nhiên quy trình rất tốn kém thời gian nên đang nỗ lực cố gắng làm sao đến năm 2025 phải phê duyệt đồ án quy hoạch chung NTM để đạt tiêu chí số 1.
Nguồn vốn đầu tư cho chương trình mục tiêu xây dựng NTM chưa đáp ứng yêu cầu. Hàng năm, vốn phân bổ thực hiện đầu tư còn rất khiêm tốn cho các xã phấn đấu NTM đạt chuẩn, nâng cao, kiểu mẫu. Do đó, việc thực hiện các tiêu chí có liên quan đến kết cấu hạ tầng luôn bị động, tiến độ còn chậm so với yêu cầu, đặc biệt là thực hiện tiêu chí số 5 về trường học. Và trường học vẫn là tiêu chí nợ trong từng năm.
Các bộ tiêu chí xã NTM, NTM nâng cao có sự thay đổi trong giai đoạn 2021-2025. Hiện có 19 tiêu chí với 59 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí xã NTM và 20 tiêu chí với 76 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí xã NTM nâng cao, mức độ đạt chuẩn của các chỉ tiêu, tiêu chí cũng đều tăng cao so với bộ tiêu chí cũ. Do đó đã ảnh hưởng rất lớn trong việc bố trí nguồn lực để phấn đấu đạt chuẩn.
Theo quy định, đất cây xanh công cộng tại điểm dân cư nông thôn lớn hơn hoặc bằng 2m2/người là không sát thực tế, vì hiện trạng nông thôn việc quy hoạch đất phục vụ công cộng chưa đạt diện tích/người thì không thể đạt với việc trồng cây xanh. Quy định hình thức hỏa táng ở nông thôn đối với tiêu chí xã NTM nâng cao cũng không dễ thực hiện, vì lâu nay mai táng người mất chủ yếu là chôn theo phong tục nên việc hỏa táng sẽ gặp khó khăn để đạt chỉ tiêu này. Tiêu chí số 6 về kinh tế phải có khu công nghiệp hoặc cụm công nghiệp được đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật hoặc cụm ngành nghề nông thôn. Hiện trên địa bàn huyện chưa có khu công nghiệp được đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật và cụm ngành nghề nông thôn, chỉ nằm ở mức độ quy hoạch nhưng chưa thực hiện...
Đường vào khu dân cư xã Lộc Thái, huyện Lộc Ninh được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp
Đặc biệt, Lộc Ninh vẫn còn 1/15 xã vẫn chưa được thẩm định công nhận đạt chuẩn NTN là Lộc Phú. “Lộc Phú là xã đặc biệt khó khăn nên huyện Lộc Ninh đầu tư về đích NTM sau cùng. Lộc Phú có xuất phát điểm thấp, mặt khác nguồn lực đầu tư giai đoạn 2021-2025 thấp hơn giai đoạn trước nên ảnh hưởng đến công tác đầu tư xây dựng. Ban đầu Lộc Phú gặp khó đối với tiêu chí thu nhập, giao thông, trường học, tuy nhiên 2/3 tiêu chí là giao thông và thu nhập được tập trung thực hiện tốt. Đối với trường học, huyện đã quy hoạch khu đất để xây dựng trường mới, tuy nhiên do vướng về mặt thủ tục nên chưa thể xây dựng. Tuy vậy, các trường học cũ ở Lộc Phú vẫn cơ bản đáp ứng về cơ sở vật chất và tiếp tục đầu tư sao đảm bảo nhu cầu dạy học”, Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Ninh Lê Thị Ánh Tuyết.
Phấn đấu huyện đạt chuẩn
Với những khó khăn đang gặp, Lộc Ninh đã có những phương án cụ thể, đó là rà soát lại tất cả các chỉ tiêu, tiêu chí có thể thực hiện được làm thành dự án, chương trình. Bên cạnh đó, huyện phát động phong trào để người dân, doanh nghiệp chung tay với chính quyền thực hiện các tiêu chí về đích NTM. Thực hiện công khai, dân chủ tất cả các công trình, phần việc liên quan đến xây dựng NTM để nhân dân được tham gia bàn bạc, quyết định và tổ chức thực hiện.
“Với những kết quả đạt được, sự nỗ lực quyết tâm cao, huyện xác định năm 2024 sẽ hoàn tất hồ sơ, thủ tục để năm 2025 công nhận huyện đạt chuẩn NTM. Trong đó, năm 2024 sẽ trình tỉnh thẩm định để xã Lộc Phú đạt chuẩn NTM năm 2023 và phấn đấu đưa xã Lộc Hưng cán đích NTM nâng cao, xã Lộc Thái cán đích NTM kiểu mẫu năm 2024”, Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Ninh Lê Thị Ánh Tuyết. |
Chủ trương của Lộc Ninh là phát triển nông nghiệp bền vững góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, làm tiền đề huy động nguồn lực trong nhân dân. Theo đó, đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất; khuyến khích, hỗ trợ phát triển liên doanh, liên kết trong sản xuất. Quan tâm hình thành, tạo điều kiện thuận lợi cho các hợp tác xã nông nghiệp phát triển, nhất là các hợp tác xã có mô hình liên doanh, liên kết hiệu quả.
Thường xuyên kiểm điểm, đánh giá nội dung tiến độ xây dựng NTM tại các cuộc họp giao ban tuần, tháng, quý của ban chỉ đạo để chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đưa ra phương án chỉ đạo kịp thời. Gắn trách nhiệm kết quả xây dựng NTM tới từng cơ quan, đơn vị, thành viên ban chỉ đạo. Kịp thời động viên, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng NTM./.