Đã hơn 55 năm trôi qua kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh về cõi vĩnh hằng, nhưng những di huấn, tư tưởng của Người về xây dựng Đảng vẫn vẹn nguyên giá trị, là sợi chỉ đỏ nhất quán, xuyên suốt đường lối cách mạng của Đảng, của dân tộc trong công cuộc đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập Tổ quốc, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, dân chủ, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh TRƯỚC HẾT NÓI VỀ ĐẢNG và nêu rõ những vấn đề căn bản và bức thiết về xây dựng Đảng. Người nhấn mạnh: “Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một lòng một dạ phục vụ giai cấp, phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, cho nên từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn kết, tổ chức và lãnh đạo nhân dân ta hăng hái đấu tranh tiến từ thắng lợi này đến thắng lợi khác”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói, Đảng Cộng sản Việt Nam là một tổ chức đoàn kết, thống nhất của những người con ưu tú của giai cấp và dân tộc, song Đảng cũng là một thực thể trong xã hội, cũng là những con người với tất cả điểm ưu và nhược, nên không phải lúc nào và bao giờ cũng giữ đúng và giữ được vai trò tiền phong. Hơn nữa, trong tiến trình vận động và phát triển, một dân tộc, một Đảng và mỗi con người ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn và quy tụ được quần chúng, song không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ngợi ca, nếu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Vì thế, bình sinh Người luôn chú trọng công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, không ngừng nâng cao bản lĩnh, trí tuệ và sức chiến đấu của Đảng, của đội ngũ cán bộ, đảng viên trên cơ sở tuân thủ các nguyên tắc xây dựng một chính Đảng Mácxít Lêninnít chân chính, để Đảng trở thành và giữ vững vị trí là Đảng duy nhất lãnh đạo sự nghiệp cách mạng.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng chỉ có thể là một tổ chức chắc chắn, vững mạnh, luôn là đội tiên phong của giai cấp và dân tộc; chỉ giành và giữ vững vai trò độc quyền lãnh đạo cách mạng Việt Nam khi “chủ nghĩa của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, mỗi đảng viên đều phải nghiên cứu… Tư tưởng của Đảng là tư tưởng của giai cấp công nhân, nó đấu tranh cho lợi ích của toàn dân. Vì vậy, trong Đảng không thể có những tư tưởng, lập trường và tác phong trái với tư tưởng, lập trường và tác phong của giai cấp công nhân… Đảng có kỷ luật rất nghiêm khắc, tất cả đảng viên đều phải tuân theo. Tư tưởng, chính trị và tổ chức của Đảng đều phải thống nhất. Trong Đảng không thể có những phần tử lạc hậu và đầu cơ”; đồng thời, phải thường xuyên, liên tục tự đổi mới và chỉnh đốn.
Bác Hồ làm việc trong vườn hoa Phủ Chủ tịch (Ảnh tư liệu)
Cùng với đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng chỉ có thể hoàn thành trọng trách vừa là người lãnh đạo vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân khi “kiên quyết phục tùng sự lãnh đạo tập trung của Đảng. Trong Đảng không thể có những phần tử hèn nhát lung lay”; đồng thời, nỗ lực “toàn tâm toàn lực phụng sự lợi ích của nhân dân, phải làm gương mẫu trong mọi công tác”. Đó là trách nhiệm kép, vừa vinh dự vừa khó khăn, mà muốn xứng đáng, Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc xây dựng Đảng và thường xuyên rèn luyện đạo đức cách mạng, trau dồi bản lĩnh chính trị.
Và cũng vì thế, theo Người, trong bất cứ thời điểm nào, Đảng cũng phải “tổ chức theo nguyên tắc dân chủ tập trung. Nghĩa là: có Đảng chương thống nhất, kỷ luật thống nhất, cơ quan lãnh đạo thống nhất. Cá nhân phải phục tùng đoàn thể, số ít phải phục tùng số nhiều, cấp dưới phải phục tùng cấp trên, địa phương phải phục tùng Trung ương”. Đây là nguyên tắc rường cột, quan trọng nhất để xây dựng Đảng, nhằm phát huy quyền làm chủ của đảng viên, tạo nên sức mạnh tổng hợp của tổ chức, bảo đảm cho quá trình thực hiện dân chủ được đúng hướng; đảm bảo cho kỷ luật của Đảng được thực thi nghiêm túc; và khi đó, kỷ luật chính là phương tiện để bảo vệ dân chủ, bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi thành viên trong tổ chức.
Hiện nay, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng phải quán triệt sâu sắc quan điểm và nội dung do Đại hội XIII của Đảng đề ra. “Kiên định và không ngừng vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với thực tiễn Việt Nam trong từng giai đoạn. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Kiên định đường lối đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng. Nâng cao bản lĩnh, năng lực dự báo và chất lượng công tác hoạch định đường lối, chính sách phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu hướng phát triển của thời đại”.
Trong điều kiện Đảng cầm quyền, xây dựng Nhà nước pháp quyền, cần chú trọng cụ thể hóa, thể chế hóa đường lối của Đảng thành chính sách, pháp luật của Nhà nước; khắc phục sự yếu kém trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ, tính chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt. Thực hành dân chủ trong Đảng gắn với kỷ luật, kỷ cương của Đảng.
Coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng, chú trọng nghiên cứu, học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bảo đảm định hướng đúng đắn nhận thức tư tưởng và thống nhất tư tưởng trong Đảng.
Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, hoàn thiện hệ thống lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Xây dựng Đảng về tư tưởng hiện nay tiếp tục khẳng định bản chất cách mạng và khoa học, sức sống của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, phai nhạt lý tưởng cách mạng của một bộ phận cán bộ, đảng viên sẽ dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa xét lại, cơ hội, chống những luận điệu sai trái, phản động của các thế lực thù địch. Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc, là tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng. Người coi đạo đức là cái gốc của người cán bộ và thường xuyên nhắc nhở cán bộ, đảng viên thực hành câu “hạnh dục phương” nghĩa là đức hạnh, đạo đức phải vuông vắn, ngay thẳng, không làm điều gì mờ ám, khuất tất.
Trong Di chúc, Bác nhấn mạnh: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
Quán triệt những chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác xây dựng Đảng nói chung, trong Di chúc nói riêng, hơn 95 năm qua, xây dựng và chỉnh đốn Đảng luôn được xác định là nhiệm vụ quan trọng vừa thường xuyên, vừa cấp bách và lâu dài của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Đó không chỉ là nhiệm vụ trọng yếu của tất cả các cấp ủy Đảng và cả hệ thống chính trị mà còn là trách nhiệm của đội ngũ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu và toàn thể cán bộ, đảng viên.
Trong mọi thời điểm, nhất là ở vào những thời khắc có tính bước ngoặt, công tác xây dựng Đảng được đẩy mạnh, được tổng kết qua các kỳ Đại hội Đảng toàn quốc và được triển khai sâu rộng theo các Nghị quyết chuyên đề về công tác xây dựng Đảng như: Nghị quyết trung ương 6 (lần 2) khóa VIII “Một số vấn đề cơ bản và cấp bách về công tác xây dựng Đảng hiện nay”; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" gắn với Chỉ thị số 23-CT/TW của Ban Bí thư về “Đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới”; Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về "Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", và Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" và Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh"... Từ yêu cầu thực tiễn, nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện các giá trị đạo đức trong Đảng là vấn đề Đại hội XIII đặt ra. Với tinh thần đó, ngày 9/5/2024, Bộ Chính trị ban hành Quy định số 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới gồm 5 điều mang tính tổng kết khái quát rất cao.
Những chuẩn mực đó là cơ sở để đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng trong toàn Đảng. Các chuẩn mực đó cần được nghiên cứu và học tập cơ bản, có hệ thống, sâu sắc và thiết thực trong hệ thống nhà trường đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước, đồng thời trở thành nội dung sinh hoạt từ chi bộ đến các tổ chức, cấp ủy đảng.
Tăng cường xây dựng Đảng về đạo đức đòi hỏi quyết tâm đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên gắn liền với đấu tranh không khoan nhượng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực - nguy cơ dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trong nhiệm vụ khó khăn, phức tạp này, cần ghi nhớ lời chỉ dẫn của Bác Hồ trong Di chúc: “Đây là một cuộc chiến đấu chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi”. Bác Hồ cho rằng để là người cách mạng chân chính phải “Gian nan rèn luyện mới thành công” nhưng cũng “không có gì là khó cả. Điều đó hoàn toàn do lòng mình mà ra”.
Sinh thời, Hồ Chí Minh rất chú trọng xây dựng hệ thống tổ chức đảng vững mạnh, đặc biệt là công tác cán bộ. Người coi cán bộ là cái gốc của mọi công việc, cán bộ tốt thì tổ chức đảng và chính quyền mạnh, cán bộ kém thì tổ chức yếu. Trong Di chúc, Bác nhấn mạnh “bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”.
Bác nêu rõ: “Theo ý tôi, việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng, làm cho mỗi đảng viên, mỗi đoàn viên, mỗi chi bộ đều ra sức làm tròn nhiệm vụ đảng giao phó cho mình, toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân. Làm được như vậy, thì dù công việc to lớn mấy, khó khăn mấy chúng ta cũng nhất định thắng lợi”.
Với hệ thống tổ chức đảng mạnh trong cả nước và đội ngũ cán bộ tốt, Đảng đã đưa sự nghiệp kháng chiến, thống nhất đất nước đến toàn thắng và công cuộc đổi mới thành công. Hiện nay, Đảng coi xây dựng Đảng là then chốt và gắn liền với xây dựng, hoàn thiện hệ thống chính trị. Công tác cán bộ là then chốt trong xây dựng Đảng nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược ngang tầm nhiệm vụ.
Tập trung ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, chống chủ nghĩa cá nhân, đề cao trách nhiệm nêu gương. Khuyến khích bảo vệ những cán bộ dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thách thức, dám hành động vì lợi ích chung.
Xây dựng Đảng toàn diện, đồng bộ về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức, cán bộ hiện nay dựa chắc trên nền tảng là tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng và những chỉ dẫn của Người trong Di chúc. Toàn bộ công việc lớn lao đó nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vì một nước Việt Nam hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc./.
Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (phần 1)
Phần 2: Nghị quyết Hội nghị lần thứ mười Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII
Sổ tay điện tử Bình Phước
