Hội thảo khoa học Quốc gia “Những vấn đề lý luận và thực tiễn công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức trong giai đoạn mới”
Chủ nhật - 15/10/2023 12:531960
Ngày 13/10/2023, tại thành phố Ninh Bình, Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với Tỉnh ủy Ninh Bình tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Những vấn đề lý luận và thực tiễn công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức trong giai đoạn mới”. Hội thảo diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến trong 1 ngày.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương dự và chỉ đạo hội thảo.
Các đồng chí: Lại Xuân Môn, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương; Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình; Phan Xuân Thủy, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Vũ Thanh Mai, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì hội thảo.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương tặng bình gốm lưu niệm cho Tỉnh uỷ Ninh Bình
Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; đại diện lãnh đạo Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Hội đồng Lý luận Trung ương, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu; đại diện lãnh đạo một số địa phương, cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu…
Về phía tỉnh Bình Phước có đồng chí Nguyễn Tiến Cường – Phó trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tham dự hội thảo.
Hội thảo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là diễn đàn để các nhà nghiên cứu, chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, cơ quan tham mưu giúp việc của Đảng trao đổi, thảo luận xác định rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; góp phần tổng kết công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức qua 40 năm thực hiện đường lối đổi mới và tham gia xây dựng nội dung Văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Đồng chí Đoàn Minh Huấn, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ Ninh Bình tặng quà lưu niệm Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương
Phát biểu đề dẫn hội thảo, đồng chí Lại Xuân Môn, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ để nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xác định đây là nhiệm vụ then chốt, hệ trọng, thường xuyên, liên quan tới giữ vững bản chất xã hội chủ nghĩa và sự tồn vong của Đảng, của chế độ. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh nhiệm vụ: “… phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Từ thực tiễn cách mạng thế giới, Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng chỉ rõ: do không xác lập đúng đắn sự lãnh đạo của Đảng, buông lơi công tác xây dựng Đảng; phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, coi nhẹ hoặc phủ định các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng, quan liêu, thoái hóa, xa rời quần chúng, mất uy tín nghiêm trọng trước nhân dân, không được nhân dân ủng hộ đã làm cho Đảng Cộng sản Liên Xô, một Đảng mácxít - lêninnít hùng mạnh và kiên cường tan rã, kéo theo sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô.
Đoàn đại biểu tỉnh Bình Phước tham dự hội thảo
Các tham luận tại hội thảo đã tập trung đánh giá thực trạng công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức qua 40 năm thực hiện đường lối đổi mới; làm rõ những kết quả nổi bật; chỉ ra những hạn chế, yếu kém, điểm nghẽn và nguyên nhân của hạn chế; từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm, những cách làm hay, sáng tạo trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. Trên cơ sở dự báo nhân tố trong và ngoài nước tác động trực tiếp tới công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức trong giai đoạn tới, các đại biểu đã đề xuất những giải pháp để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém để Ban Tuyên giáo Trung ương nghiên cứu, tiếp thu, tham mưu Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư có những chỉ đạo về công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức trong thời giai đoạn tới; đồng thời đề xuất những nội dung, quan điểm, phương thức, nhiệm vụ mới của công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; góp phần xây dựng dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng.
GS. TS. Nguyễn Trọng Chuẩn, Phó Chủ tịch Hội Triết học Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Triết học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phát biểu tham luận tại hội thảo
Đề cập những vấn đề đặt ra trong công tác tuyên truyền trên báo chí về xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay, PGS. TS. Nguyễn Hồng Vinh, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tư tưởng – Văn hoá Trung ương khẳng định, trong những năm đổi mới đất nước vừa qua đã có nhiều đóng góp tích cực trong việc tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát hiện, cổ vũ và nhân rộng những nhân tố mới trong các lĩnh vực đời sống xã hội, kiên trì tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cùng những quan điểm sai trái, thù địch, góp sức tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của nhân dân; thông tin rộng rãi ra thế giới về truyền thống tốt đẹp của nền văn hoá và con người Việt Nam; là nhịp cầu kết nối tình cảm tốt đẹp của bạn bè quốc tế, qua đó nâng cao vị thế quốc tế của nước ta.
PGS. TS. Nguyễn Hồng Vinh cũng chỉ rõ những hạn chế, bất cập trong hoạt động báo chí hiện nay như: một số báo có lúc, có nơi chưa thực hiện tốt phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu, lấy cái tích cực đẩy lùi tiêu cực”; thông tin, phán ảnh ở một số báo chưa thực toàn diện, đồng đều; việc xây dựng đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhất là người đứng đầu ở một cơ quan báo chí chưa được quan tâm đúng mức; một số cơ quan báo, tạp chí không thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, lợi dụng danh nghĩa nhà báo để khai thác tư liệu viết bài với mục đích vụ lợi, cá nhân, làm tổn hại tới danh hiệu cao quý: “Nhà báo cách mạng” mà Đảng và Nhân dân gửi gắm, tôn vinh…
PGS. TS. Nguyễn Hồng Vinh, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tư tưởng – Văn hoá Trung ương phát biểu tham luận tại hội thảo
Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh, công tác xây dựng Đảng đóng vai trò đặc biệt quan trọng, là nhiệm vụ then chốt, bảo đảm nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng. Từ khi ra đời đến nay, Đảng ta luôn đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, trong đó xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và đạo đức giữ vai trò quan trọng hàng đầu, bảo đảm cho mọi đường lối, chủ trương của Đảng được xây dựng và hoạch định một cách đúng đắn, phù hợp với quy luật phát triển của thực tiễn, các xu thế, xu hướng tiến bộ của loài người. Hiện nay, đất nước phải đối mặt với nhiều khó khăn, phức tạp, nhất là các thế lực thù địch, phản động tăng cường hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ ta bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, thậm chí sợ trách nhiệm của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên. Trong bối cảnh đó, việc đẩy mạnh xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức càng có tính cấp thiết, quan trọng để Đảng ta thực sự là đạo đức, là văn minh, trọn vẹn tấm lòng thủy chung vì dân tộc, vì Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, “... hiện thân của trí tuệ, danh dự và lương tâm của dân tộc”.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa lưu ý cùng với việc tiếp tục triển khai phương hướng, nhiệm vụ đã nêu trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định của Trung ương, thời gian tới, cần thực hiện tốt những giải pháp sau đây để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức sau:
Một là, tăng cường xây dựng Đảng về chính trị với tinh thần kiên định và không ngừng vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với thực tiễn Việt Nam trong từng giai đoạn cách mạng. Đó là, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng. Bốn kiên định này được đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng coi “Đây là vấn đề mang tính nguyên tắc, có ý nghĩa sống còn đối với chế độ ta, là nền tảng vững chắc của Đảng ta, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động”. Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ở đây là vững vàng, không dao động, không thay đổi lập trường, không nhụt chí, không nản lòng, vững tin có căn cứ, có cơ sở khoa học, thực tiễn. Do vậy, kiên định không phải là bảo thủ, trì trệ, cố chấp mà trên cơ sở hiểu biết đúng đắn về bản chất khoa học, cách mạng, linh hồn sống của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Nhưng kiên định mà không biết vận dụng, phát triển sáng tạo sẽ trở thành bảo thủ, cố chấp, trì trệ. Ngược lại, vận dụng, phát triển mà không dựa trên cơ sở kiên định sẽ dễ trở thành dao động, chệch hướng, đánh mất bản chất của Đảng, của chế độ. Cả hai xu hướng này đều là đúng, làm mất vai trò của lãnh đạo của Đảng.
Trong xây dựng Đảng về chính trị, một việc rất quan trọng cần làm tốt là không ngừng nâng cao bản lĩnh, năng lực nghiên cứu dự báo và tham mưu hoạch định đường lối, chính sách phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu hướng phát triển của thời đại. Kịp thời thể chế hóa, cụ thể hóa, triển khai đúng đắn, hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, khắc phục sự yếu kém trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện.
Các đại biểu dự hội thảo
Hai là, coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức công tác tư tưởng “... theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả; nâng cao tính chiến đấu, tính giáo dục, tính thuyết phục trong tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương yêu cầu cần tập trung thực hiện tốt 7 nhiệm vụ trọng tâm sau đây: (1) Nắm chắc, dự báo đúng, định hướng chính xác, xử lý kịp thời các vấn đề tư tưởng trong Đảng, trong xã hội. Chú trọng nắm bắt, định hướng dư luận xã hội, bảo đảm thống nhất tư tưởng trong Đảng, đồng thuận cao trong xã hội; (2) Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, hoàn thiện hệ thống lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Gắn tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận với định hướng chính sách; (3) Thực hiện nghiêm Quy định dân chủ trong nghiên cứu lý luận chính trị, tạo môi trường dân chủ, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo, phát huy trí tuệ của các tổ chức và cá nhân. Chú trọng cập nhật kết quả tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; sớm kết luận những vấn đề lý luận đã chín, đã rõ để hoàn thiện, phát triển đường lối, chủ trương xây dựng, bảo vệ Tổ quốc; (4) Tiếp tục đổi mới mô hình tổ chức, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nghiên cứu lý luận. Từng bước đưa hoạt động trao đổi lý luận của Đảng ta với một số đảng cầm quyền, đảng tham chính ở một số nước đi vào chiều sâu, hiệu quả; (5) Đầu tư thích đáng cho việc xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lý luận; có chế độ, chính sách thỏa đáng nhằm thu hút, trọng dụng các chuyên gia đầu ngành; (6) Tiếp tục đổi mới việc học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng bảo đảm thiết thực, hiệu quả. Đổi mới căn bản chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo phương châm khoa học, thực tiễn, sáng tạo và hiện đại; đưa việc bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ cấp chiến lược vào nền nếp, nhất quán từ Trung ương đến cơ sở, phù hợp từng đối tượng, chú trọng chất lượng, hiệu quả, siết chặt kỷ luật, kỷ cương; (7) Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu kết luận hội thảo
Ba là, tập trung xây dựng Đảng về đạo đức, “Nêu cao tinh thần tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, thực hiện thường xuyên, sâu rộng, có hiệu quả việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị”. Để thực hiện tốt nội dung này, cần thực hiện tốt ba biện pháp cụ thể: (1) Thực hiện nghiêm túc quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương, chức vụ càng cao càng phải gương mẫu, trước hết là Ủy viên Bộ chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương. Mỗi đảng viên tự giác nêu gương để khẳng định vai trò tiền phong, gương mẫu, tạo sự lan tỏa. Coi trọng kiểm tra, giám sát trong Đảng kết hợp với phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, của Mặt trận Tổ quốc, báo chí và nhân dân đối với việc thực hiện các quy định nêu gương của cán bộ, đảng viên; (2) Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng theo tinh thần “Đảng ta là đạo đức, là văn minh” cho phù hợp điều kiện mới và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Xây dựng các chuẩn mực đạo đức làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hàng ngày. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện và thực hành đạo đức cách mạng; (3) Tăng cường đấu tranh chống các quan điểm, hành vi phản đạo đức, phi đạo đức. Cổ vũ, biểu dương, nhân rộng các gương sáng về thực hành đạo đức, tạo ảnh hưởng, sức lan tỏa sâu rộng trong Đảng và ngoài xã hội.